Tatry Polskie — informacje ogólne

Chcesz nam pomóc we wzbogacaniu treści Internetowego Przewodnika Górskiego eurogory.com poprzez dodanie nowego tekstu lub udostępnienie swoich zdjęć — napisz do nas!

Noclegi — Tatry Polskie

Niedźwiedź brunatny Tatry Polskie — stosunkowo młode góry fałdowe, objęte ochroną w ramach Tatrzańskiego Parku Narodowego (wstęp do TPN-u płatny, oddzielne bilety obowiązują przy wejściu do Doliny Lejowej i Doliny Chochołowskiej w Tatrach Zachodnich — w tych dwóch miejscach opłaty pobiera Wspólnota Leśna z Witowa), składają się z dwóch głównych części: Tatr Zachodnich (zbudowane ze skał przeobrażonych, wapieni i dolomitów) i Tatr Wysokich, w których dominują skały krystaliczne. Granicą między Tatrami Zachodnimi a Wysokimi jest Przełęcz Liliowe (1952 m n.p.m.) oraz Dolina Suchej Wody. Najwyżej w polskiej części Tatr Zachodnich wznosi się Starorobociański Wierch (2176 m n.p.m.), natomiast najwyższym szczytem Tatr Wysokich oraz całej Polski są Rysy (2499 m n.p.m.). Mające budowę granitową Tatry Wysokie charakteryzują się wysokogórską alpejską rzeźbą, ukształtowaną w dużej mierze przez nie istniejące już lodowce. Ich pozostałością są dziś m.in. piękne jeziora cyrkowe (Morskie Oko (1395 m n.p.m.) czy Czarny Staw Gąsienicowy (1624 m n.p.m.)). Największe tatrzańskie stawy to Wielki Staw Polski (1664 m n.p.m.) w Dolinie Pięciu Stawów Polskich — będący również najgłębszym, oraz Morskie Oko. Tatrzańskie doliny mają przebieg południkowy, a niektóre z biorących tu początek licznych potoków, na skalnych progach tworzą wodospady. Klimat tatrzański jest dość ostry, przez większą część roku panuje tu zima i zalega śnieg, nawet latem w najwyższych partiach Tatr nierzadko można natknąć się na śnieg na szlaku. Ciekawym zjawiskiem występującym również w Tatrach jest widmo Brockenu (własny, wyolbrzymiony cień na ekranie mgieł), powstające wskutek utrzymywania się mgieł w dolinach przy jednoczesnym nagrzaniu powietrza w wyższych partiach gór. W przesądach taternickich zaobserwowanie tego zjawiska traktowane bywa jako ostrzeżenie (zwiastun nieszczęścia). Jednak widziane trzykrotne jest już swoistym "zabezpieczeniem" w dalszych wędrówkach po górach. W Tatrach występują charakterystyczne piętra roślinności — regiel dolny, regiel górny, kosodrzewina, hale, turnie. Żyją tu m.in. takie zwierzęta jak niedźwiedź brunatny, kozica, świstak czy orzeł przedni. Do najbardziej znanych chronionych gatunków roślin należą natomiast szarotka alpejska, krokus, dziewięćsił bezłodygowy czy limba. Tatry to także centrum sportów zimowych. Głównym ośrodkiem turystycznym jest Zakopane. Dzięki temu, ze Polska i Słowacja należą do strefy Schengen, turyści mogą bez kontroli granicznej przekraczać granicę między nimi na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego wszędzie tam, gdzie istnieje szlak turystyczny. W przypadku tego typu wycieczki warto się zapoznać z ofertą Przedsiębiorstwa Transportowego Marian Strama, którego autobusy regularnie jeżdżą na trasach Zakopane — Poprad (dojazd w słowackie Tatry Wysokie) oraz Zakopane — Liptovský Mikuláš (dojazd w słowackie Tatry Zachodnie).

Widok na Morskie Oko i Czarny Staw pod Rysami z podejścia na Rysy

Widok na Morskie Oko (1395 m n.p.m.)
i Czarny Staw pod Rysami (1583 m n.p.m)
z podejścia na Rysy (2499 m n.p.m.)

Wodospad Siklawa widziany z zejścia
z Przełęczy Krzyżne (2112 m n.p.m.)

Transport

Jeśli chodzi o transport, turyści korzystający z własnych samochodów mają do dyspozycji parkingi (w większości płatne) u wylotów wszystkich dolin, alternatywnym środkiem transportu są prywatne busy i autobusy PKS — rozkład połączeń z Zakopiańskiego Dworca Autobusowego tutaj. Dogodne połączenia (również transgraniczne) kolejowe i autobusowe (zarówno transport publiczny, jak i prywatny) można również znaleźć korzystając z wyszukiwarki umieszczonej po lewej stronie — mamy tu wszystkie oferty przewozów dostępne w jednym miejscu. Podróżujących samochodem zachęcamy natomiast do skorzystania z poniższej mapy. Po kliknięciu poniżej mapy w "Wyświetl większą mapę" nastąpi przejście na stronę Google Mapy, gdzie można zobaczyć alternatywne trasy dojazdowe, zmienić miejsce wyjazdu i cel podróży, a także wyszukać na mapie miejscowości, obiekty geograficzne (np. szczyty górskie) oraz niektóre atrakcje turystyczne wymienione w dziale poniżej.

Wyświetl większą mapę

Zdrowie i bezpieczeństwo w górach

Nad bezpieczeństwem turystów po stronie polskiej czuwa TOPR — Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, na którego stronie znajdziemy m.in. aktualne informacje o warunkach panujących na szlakach. Pomoc służb ratowniczych w Polsce jest darmowa, co jest właściwie ewenementem na skalę światową.

Świstak

Krokusy na Polanie Chochołowskiej

Atrakcje turystyczne regionu

Podhale znane jest z bardzo bogatej kultury ludowej. W okolicach Zakopanego położony jest Chochołów, charakteryzujący się historyczną zabudową wsi, z pięknymi drewnianymi budynkami. Jest to żywy rezerwat kulturowy o znaczeniu na skalę europejską. Układ zabudowy jest zwarty, a domy usytuowane szczytem do drogi. Największą skarbnicą stylu zakopiańskiego, znanego kierunku w architekturze regionalnej, jest jednak oczywiście samo Zakopane. Znajduje się tu wiele XIX-wiecznych chat góralskich i drewnianych willi — najstarsza z nich to willa "Koliba" z 1892 roku. Warto zwiedzić także Muzeum Tatrzańskie, mieszczące się w budynku z 1913 roku, czy też Chatę Sabały na Krzeptówkach. Osobom mocniej zainteresowanym kulturą i sztuką można polecić Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza, w Zakopanem funkcjonują ponadto dwa niewielkie kina — kino "Giewont" oraz kino "Sokół". Turyści chętnie odwiedzają również dwie zakopiańskie skocznie — Średnią Krokiew i Wielką Krokiew, która co roku gości skoczków narciarskich rywalizujących w Pucharze Świata. Od tłumu odwiedzających rzadko może się uwolnić najsłynniejsza zakopiańska ulica — Krupówki. Sporą atrakcją turystyczną jest wjazd kolejką linową z Kuźnic na Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.), skąd rozciąga się piękna tatrzańska panorama. Malowniczy widok na Tatry Polskie można podziwiać też z Gubałówki (1120 m n.p.m.), na którą najłatwiej się dostać koleją linowo-terenową startującą powyżej Krupówek lub koleją linowo-krzesełkową na Butorowy Wierch (1160 m n.p.m.), a stamtąd półgodzinnym spacerem na Gubałówkę. Wszystkie wymienione koleje są obsługiwane przez Polskie Koleje Linowe. Na Gubałówkę, a właściwie w jej pobliże (15 minut drogi spacerem) można się dostać również koleją gondolową z Szymoszkowej Polany, w pobliżu hotelu "Kasprowy". Po męczących wędrówkach warto natomiast odpocząć w zakopiańskim aquaparku, czy też skorzystać z oferty basenów termalnych w Bukowinie Tatrzańskiej, Termy Bania w Białce Tatrzańskiej, Term Podhalańskich w Szaflarach lub kąpieliska termalnego na Szymoszkowej Polanie u stóp Gubałówki. Jeden dzień można również poświęcić na trochę dalszą wycieczkę do Krakowa oraz do kopalni soli w Wieliczce.