Tatry Polskie
Informacje ogólne Opisy szlaków turystycznychDolina Gąsienicowa i jej otoczenie
»Orla Perć: Zawrat (2158 m n.p.m.) Kozia Przełęcz (2137 m n.p.m.) Kozi Wierch (2291 m n.p.m.) Przełączka nad Buczynową Dolinką (2225 m n.p.m.) Zadni Granat (2240 m n.p.m.) Skrajny Granat (2225 m n.p.m.) Przełęcz Krzyżne (2112 m n.p.m.)«
Długi, ubezpieczony komin
wyprowadzający na wierzchołek
Koziego Wierchu (2291 m n.p.m.) Kolor szlaku
6h 40 min.↑ Czas przejścia
znaczne Trudności techniczne
znaczna Ekspozycja
łańcuchy, klamry, drabinki Ubezpieczenia
Orla Perć, zbudowana na początku XX wieku przez ks. Walentego Gadowskiego, to zdecydowanie najtrudniejszy znakowany szlak w Tatrach Polskich, a według wielu osób także w całych Tatrach. Cechuje się znaczną ekspozycją i sporymi trudnościami technicznymi w dużym nagromadzeniu. Dzięki wielu dojściom do Orlej Perci jest możliwe jej pokonywanie kawałkami, niektóre z nich są dość łatwe. Najtrudniejsze odcinki Orlej Perci powinny być wybierane jako cel wycieczki tylko przez doświadczonych turystów. W czasie większego ruchu turystycznego na szlaku tworzą się w trudniejszych miejscach zatory, należy to uwzględnić w obliczaniu czasu przejścia. Cały czas wędrujemy za znakami czerwonymi (bynajmniej nie oznacza on w Tatrach, jak i inne kolory, trudności szlaku). Dominują tu granity, idealne do wspinaczki, tylko w niektórych miejscach przeszkadzają bardziej kruche skały. Dwa odcinki Orlej Perci: od Zawratu (2158 m n.p.m.) do Koziej Przełęczy (2137 m n.p.m.), i z Koziej Przełęczy na Kozi Wierch (2291 m n.p.m.), zostały niedawno przekształcone w szlaki jednokierunkowe (celem było podniesienie poziomu bezpieczeństwa na szlaku). Odcinek z Zawratu na Kozią Przełęcz należy do bardzo trudnych i mocno eksponowanych. Z przełęczy Zawrat po krótkiej wspinaczce z użyciem łańcuchów dostajemy się na atrakcyjny widokowo Mały Kozi Wierch (2228 m n.p.m.). Z niego szlak przewija się na północną stronę grani i opuszcza się w dół Żydowskim Żlebem, kończącym się przepaścią (tutaj również ubezpieczenia w postaci łańcuchów). Następnie wracamy na grań, szlak prowadzi po efektownych ukośnych płytach. Cały czas sporo łańcuchów. Po minięciu dwóch siodeł Zmarzłej Przełęczy (2126 m n.p.m.) trawersujemy od północy znaną wśród taterników Zamarłą Turnię (2179 m n.p.m.). Na ciasną i zimną Kozią Przełęcz sprowadza pionowa drabinka, pod którą jest przepaść według niektórych jest to najbardziej emocjonujące miejsce na całej Orlej Perci, a dalej droga ubezpieczona łańcuchami. Z Zawratu 1h 20 min.
Od Koziej Przełęczy podążamy kawałek w dół do Pustej Dolinki razem ze szlakiem żółtym łączącym Dolinę Gąsienicową i Dolinę Pięciu Stawów Polskich. Następnie odbijamy w lewo i w urozmaiconej sztucznymi ułatwieniami wspinaczce docieramy na Kozie Czuby fantastyczne widoki. Dalej szlak sprowadza trudną, przepaścistą rynną na Wyżnią Kozią Przełęcz (2240 m n.p.m.) i stąd długim kominem pnie się obfitującą w ubezpieczenia drogą na wierzchołek Koziego Wierchu (2291 m n.p.m.). Od Koziej Przełęczy półtorej godziny. Kozi Wierch, najwyższy polski szczyt nie znajdujący się na granicy państwa, znany jest z pięknej tatrzańskiej panoramy. Odcinek z Koziej Przełęczy na Kozi Wierch, trudny technicznie i mocno eksponowany, jest uważany za najtrudniejszy fragment Orlej Perci (równać się z nim może tylko odcinek od Skrajnego Granatu (2225 m n.p.m.) do Przełęczy Krzyżne (2112 m n.p.m.).
Ze szczytu schodzi łatwa ścieżka, dająca chwilę wytchnienia od trudnych i eksponowanych miejsc. Po kilku minutach w prawo zbiega czarno znakowana ścieżka do Doliny Pięciu Stawów Polskich. Orla Perć zwraca się w lewo i trawersując kilka skalnych żeberek dochodzi do Buczynowej Strażnicy (2242 m n.p.m.), a następnie na efektowną i atrakcyjną widokowo Przełączkę nad Buczynową Dolinką (2225 m n.p.m.). Ciekawa flora piętra alpejskiego. Szlak obniża się kawałek nieprzyjemnym piarżystym Żlebem Kulczyńskiego, by następnie na rozstaju dróg odbić w prawo. Prosto zbiega czarny szlak do Doliny Gąsienicowej. Opisany fragment Orlej Perci od Koziego Wierchu jest najłatwiejszy ze wszystkich, nie przedstawia praktycznie żadnych trudności technicznych i nie ma na nim żadnych ubezpieczeń. Jego przejście zajmuj 45 minut. Dalsza droga to półgodzinne przejście w okolicach masywu Czarnych Ścian, w kierunku Zadniego Granatu (2240 m n.p.m.), gdzie nieco poniżej dochodzi z lewej strony szlak zielony z Doliny Gąsienicowej. Ten odcinek również nie przypominałby Orlej Perci, gdyby nie jedno charakterystyczne miejsce najwspanialszy na trasie ubezpieczony komin skalny. Jest wąski, pionowy i długi, jednak nie tak trudny do pokonania jak mogłoby się wydawać. Od skrzyżowania ze szlakiem zielonym, Orla Perć wiedzie niezbyt trudną ścieżką przez Granaty Zadni Granat (2240 m n.p.m.), Pośredni Granat (2234 m n.p.m.) i Skrajny Granat (2225 m n.p.m.). Idziemy wąską, czasami niewidoczną percią. Nie należy zbaczać ze szlaku, w dole na lewo śmiertelnie niebezpieczne, przepaściste żleby m.in. znany Żleb Drege'a. Emocjonujące na tym odcinku może być uczynienie dużego kroku nad szczeliną skalną (można się przytrzymać łańcucha). Jest to Skrajna Sieczkowa Przełączka (2197 m n.p.m.) między Pośrednim a Skrajnym Granatem, z którego w lewo odchodzi żółty szlak w stronę Hali Gąsienicowej. Przejście Granatów, bardzo atrakcyjnych widokowo, zajmuje zaledwie 20 minut.
Ostatni odcinek Orlej Perci ze Skrajnego Granatu na Przełęcz Krzyżne, jest najdłuższy, nie ma tu możliwości wcześniejszego zejścia ze szlaku, dlatego jeśli ktoś już nie czuje się na siłach, powinien zrezygnować w tym momencie z kontynuowania wędrówki granią. Przejście tego najtrudniejszego (obok odcinka Kozia Przełęcz Kozi Wierch) i eksponowanego fragmentu szlaku zajmuje 2h 15 min. (2 godziny w stronę przeciwną). Wpierw schodzimy ubezpieczonym łańcuchami, stromym żlebem na Granacką Przełęcz (2145 m n.p.m.). Dalej pokonujemy m.in. drugą na Orlej Perci drabinkę i po ominięciu Orlej Baszty (2177 m n.p.m.) schodzimy ubezpieczonym kominkiem na Pościel Jasińskiego (2126 m n.p.m.). Następnie wspinamy się mocno eksponowanym terenem, wzdłuż pionowej ściany skalnej na Buczynowe Czuby. Dalej mijamy Przełęcz Nowickiego (2106 m n.p.m.) i dużym łukiem omijamy od południa Wielką Buczynową Turnię (2184 m n.p.m.). Szlak obniża się, by w okolicach Buczynowej Turniczki (2060 m n.p.m.) znowu zakręcić w górę. Ładny widok na Dolinę Pięciu Stawów Polskich. Szlak wspina się systemem łańcuchów w żlebach w kierunku Buczynowej Przełęczy (2127 m n.p.m.), omijając ją i dalej w kierunku Małej Buczynowej Turni (2172 m n.p.m.). Były to już ostatnie ubezpieczenia na trasie, szlak prowadzi wąską granią, dostarczając zwłaszcza przy silnym wietrze niezapomnianych wrażeń. Z Przełęczy Krzyżne fantastyczna panorama Tatr Wysokich i oszałamiający widok na Dolinę Pięciu Stawów Polskich oraz wodospad Siklawa. Dalej grań rozwidla się na grzbiet Koszystej i Wołoszyna, którym kiedyś biegła Orla Perć. Obecnie jest to jednak ścisły rezerwat przyrody (wiele rzadkich gatunków zwierząt) i turyści nie mają tam wstępu.
Możliwości dalszej wędrówki granią:
Brak