Gorgany — informacje ogólne
Propozycje wycieczekChcesz nam pomóc we wzbogacaniu treści Internetowego Przewodnika Górskiego eurogory.com poprzez dodanie nowego tekstu lub udostępnienie swoich zdjęć — napisz do nas!
Noclegi — Gorgany
Sywula (1836 m n.p.m.) — najwyższy szczyt Gorganów
Gorgany (Ґорґа́ни), pasmo górskie w zachodniej Ukrainie, to najdziksza część Karpat Wschodnich.
Położona jest na północny wschód od Świdowca i Czarnohory, będących innymi ważnymi w tym regionie.
Niewielka, wschodnia część Gorganów wchodzi w skład Karpackiego Parku Narodowego (Карпатський Національний природний парк — przed wejściem trzeba kupić bilet), który obejmuje głównie pasmo Czarnohory.
Natomiast na zachodzie w celu ochrony przyrody utworzono Park Narodowy "Synewir" (Національний природний парк "Синевир" — wstęp płatny), uchodzący za jedno z ładniejszych miejsc w ukraińskich Karpatach Wschodnich, na czele z pięknym jeziorem Synewir (989 m n.p.m.).
Najwyższym szczytem Gorganów jest Sywula (1836 m n.p.m.), bardziej znany jest również szczyt Wysoka (1805 m n.p.m.).
Góry te są zbudowane głównie z piaskowców.
Charakterystyczne dla nich są duże różnice wysokości względnych; poszczególne grupy górskie oddzielone są od siebie głębokimi dolinami rzek.
Stoki gór są pokryte gęstymi lasami bukowo-jodłowymi i świerkowymi, natomiast powyżej górnej granicy lasu szczególnie silnie jest rozwinięte piętro kosodrzewiny (będące sporym utrudnieniem w wędrówce), natomiast w partiach szczytowych znajdują się głównie rumowiska skalne (lokalnie zwane gorgany).
Obszar ten od zawsze odznaczał się niewielką gęstością zaludnienia, brak jest większych osad.
Gorgany są uważane za jedne z najdzikszych gór Europy, nie ma tu rozwiniętej infrastruktury turystycznej, a szlaków wytyczono tu niewiele — wędruje się tu głównie pozaszlakowo, i choć bez trudności technicznych, wymaga to nieco górskiego doświadczenia.
Nieodzownym wyposażeniem turysty wybierającego się w ukraińskie góry powinna być dobra mapa i kompas.
Przedwojenne schroniska i szlaki turystyczne niestety nie zachowały się (od kilku lat podejmuje się próby odbudowy oraz inicjatywy ponownego oznakowania szlaków — zapoczątkował ją czeski portal www.karpaty.net, obecnie jest to współpraca polsko-czesko-ukraińska, a w znakowanie zaangażowane są też fundacje oraz ukraińskie służby ratownictwa górskiego).
Obecnie rolę schronisk górskich pełnią położone w podgórskich miejscowościach poradzieckie schroniska młodzieżowe — tak zwane turbazy (zazwyczaj oferują niski standard za wygórowaną cenę).
Oprócz kilku tego typu obiektów inną opcją noclegu jest wynajęcie kwatery prywatnej lub popularny tutaj nocleg w namiocie.
Transport
Do Lwowa (Львів) najwygodniej (oczywiście pomijając drogie połączenie lotnicze z Warszawy oferowane przez LOT) dotrzeć pociągiem międzynarodowym (bezpośrednio z Wrocławia, Warszawy i w wakacje z Gdyni — więcej informacji na temat tych i innych połączeń w kierunku granicy z Ukrainą tutaj), a dalej ukraińskimi kolejami regionalnymi do miasta Iwano-Frankowsk (Івано-Франківськ) i stamtąd pociągiem w kierunku Rachowa (Рахів) przy granicy z Rumunią — linia kolejowa biegnie między pasmem Czarnohory na południu oraz masywami Gorganów i Świdowca na północy, lub autobusem (tzw. marszrutka) — w sercu Gorganów są tylko dwie wsie: Osmołoda (Осмолода) oraz Bystrzyca (Бистриця).
Podróżujących samochodem zachęcamy natomiast do skorzystania z poniższej mapy.
Po kliknięciu poniżej mapy w "Wyświetl większą mapę" nastąpi przejście na stronę Google Mapy, gdzie można zobaczyć alternatywne trasy dojazdowe, zmienić miejsce wyjazdu i cel podróży, a także wyszukać na mapie miejscowości, obiekty geograficzne (np. szczyty górskie) oraz niektóre atrakcje turystyczne wymienione w dziale poniżej.
Wyświetl większą mapę
Zdrowie i bezpieczeństwo w górach
Jeśli chodzi o pomoc w razie wypadku, warto poczytać trochę o udzielaniu pierwszej pomocy, gdyż na dotarcie służb ratowniczych możemy czekać tu bardzo długo. Ratownictwem zajmują się tu oddziały Państwowych Specjalizowanych Awaryjno-Ratowniczych Służb Poszukiwania i Ratowania Turystów przy Ministerstwie Spraw Nadzwyczajnych Ukrainy — nazwa brzmi szumnie, jakkolwiek placówek tych służb jest niewiele oraz są słabo wyposażone, pomoc jest jednak bezpłatna (nie potrzebujemy wykupywać wcześniej ubezpieczenia). Przede wszystkim należy jednak liczyć tu w każdej sytuacji na siebie, ewentualnie miejscowych górali (tzw. Hucułów). Pamiętajmy również, że w wielu miejscach telefon komórkowy może nie mieć zasięgu, najlepiej pod tym względem jest na grzbietach. Jeśli natomiast chodzi o zwykłą pomoc medyczną na Ukrainie, przy wjeździe do tego państwa mamy możliwość wykupienia taniego ubezpieczenia medycznego, gwarantującego udzielenie niezbędnej pomocy (oznacza to pomoc w sytuacji zagrożenia życia, za inne usługi trzeba płacić). Osobom młodym (zwłaszcza studentom) polecamy wyrobienie sobie ważnej przez rok karty Euro<26 lub ISIC w opcji z ubezpieczeniem pokrywającym koszty ewentualnej akcji poszukiwawczej i ratowniczej.
Atrakcje turystyczne regionu
Oprócz atrakcji, jakie oferują nam okoliczne góry, okolice te nie obfitują w miejsca, które można by szczególnie polecić. Z pewnością warto odwiedzić Lwów, który choć leży dość daleko stąd, prawdopodobnie znajdzie się na naszej trasie z Polski w ukraińskie Karpaty Wschodnie. Jeśli chodzi o osobliwości Gorganów, bardzo interesująca jest kultura Hucułów — tutejszych górali. Ich zwyczaje najlepiej poznamy przy okazji różnych świąt, a także odwiedzając muzea w Kołomyi (Коломия) oraz miejscowości Kosów (Косiв) — w pierwszym z tych miast znajduje się również jedyne na świecie muzeum pisanek.